ناکامی «مسکن مهر» در تأمین اهداف

سال 86 دولت نهم، طرح مسکن مهر را برای کنترل بازار و با هدف خانه‌دار کردن گروه‌های کم درآمد در دستور کار قرار داد، اما با گذشت 10 سال از این طرح با وجود اینکه مسکن مهر بیشترین هزینه ساخت مسکن و تسهیلات بانکی را به خود اختصاص داد نتوانست به اهداف خود برسد و....

حتی به خاطر تأمین هزینه‌های مورد نیاز این طرح، که حدود 50 هزار میلیارد تومان از بانک مرکزی قرض گرفته شد، پرداخت تسهیلات مسکن اکنون با کمبود منابع مواجه است.«اینکه تنها یک ساختمان دیوار دار و سقف دار ساخته شود بدون آنکه نیازمندی‌هایی مثل امنیت، بهداشت، آموزش، آب، برق، گاز و غیره در نظر گرفته شود درست نیست. مردم چطور می‌توانند از ساختمانی که در بیابان ساخته و رها شده استفاده کنند، بنابراین برای حل مسأله مسکن باید راه صحیح را انتخاب کنیم.» این را حسن روحانی رئیس جمهوری در جمع مدیران بنیاد مسکن به مناسبت سالروز تأسیس این بنیاد عنوان کرد. رئیس جمهوری همچنین از زمان آغاز به کار دولت در نقد مسکن مهر با انتقاد از انتشار بی‌پشتوانه اسکناس در دولت پیشین، تأکید کرد که ۴۴ درصد کل پولی که در تاریخ ایران چاپ شده در مسکن مهر خرج شده که این هزینه دلیل 40 درصد از تورم اوج گرفته در سال‌های گذشته است.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایران ، اعطای تسهیلات خرید مسکن کوچک، پرداخت وام ودیعه مستأجران کم درآمد، ساخت و عرضه مسکن اجاره‌ای و مسکن کوچک واگذاری حق بهره‌برداری از زمین و تشکیل صندوق‌های اعتباری ملی و محلی از برنامه‌های طرح تأمین مسکن اقشار کم درآمد بود که در طرح جامع مسکن از سال 83 تدوین آن آغاز شد اما این برنامه‌ها دستخوش تغییرات زیادی شد و از میان آن مسکن مهر سر درآورد که آن هم با طرح اولیه کاملاًمتفاوت بود؛ با اینکه در طرح جامع مسکن قرار بود سالانه 50 هزار واحد مسکونی برای اقشار کم درآمد ساخته شود اما افزایش این تعداد به بیش از 2 میلیون مسکن مشکلات زیادی را ایجاد کرد.

 مشکلات جانمایی
با آغاز تحویل مسکن مهر مشکلات این طرح بیشتر نمایان شد. یکی از مهم‌ترین مشکلات مسکن مهر که باعث مشکلات بعدی شد جانمایی آن بود که این واحدها در جاهایی ساخته شده‌اند که قابل سکونت نبوده‌اند و تأمین زیرساخت‌ها مانند آب و برق برای مسکن مهر مشکل ساز شد. ساخت مسکن مهر عمدتاً در حاشیه شهرها قرار داشت که امکانات زیربنایی نداشت. علاوه بر آب و برق، پیش‌بینی بسیاری از زیرساخت‌ها مانند درمانگاه، مدرسه و دیگر نیازهای اولیه نیز در این مکان‌ها نشده بود؛ به همین خاطر انتقادها نسبت به این طرح زیاد شد.  تأمین زیرساخت‌های مسکن مهر به خاطر دوری این مسکن‌ها از شهرها هزینه‌ها را چند برابر کرد طوری که دولت قبل نتوانست تعهد خود را برای تحویل تمام واحدها در سال 91 عمل کند. موضوع مهم‌تر اما تحویل واحد‌ها بدون تأمین آب و برق و دیگر امکانات بود. دولت یازدهم مجبور شد علاوه بر واحدهای باقیمانده مسکن مهر، تأمین آب و برق مسکن‌های واگذار شده را نیز برعهده بگیرد و هزینه‌های آن را در همین دولت بپردازد.  علیرضا سرحدی کارشناس مسکن در گفت‌وگویی علت نارضایتی مردم از مسکن مهر را مربوط به مکان‌یابی عنوان می‌کند و می‌گوید: دولت مکان‌هایی را برای ساخت مسکن مهر در نظر گرفته است که عملاً گروهی از مردم حاضر نیستند برای سکونت آنجا را انتخاب کنند. به منظور پیشگیری از به وجود آمدن مشکلات بیشتر قبل از تکمیل طرح‌ها، زیرساخت‌هایی از جمله درمانگاه، کلانتری، مسجد، مدرسه، آب و برق و گاز باید تکمیل شود.